Kiedy jest mowa o nadużyciu uprawnień przez policjanta?

Policjant, jako funkcjonariusz publiczny, ma prawo stosować środki przymusu oraz podejmować działania ograniczające wolność obywatela – ale tylko w granicach określonych przez prawo. Gdy te granice zostaną przekroczone, możemy mieć do czynienia z nadużyciem uprawnień. To poważna sprawa, która może skutkować odpowiedzialnością dyscyplinarną, a nawet karną.

Czym jest nadużycie uprawnień?

Zgodnie z art. 231 Kodeksu karnego:

„Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”

O nadużyciu mówimy wtedy, gdy policjant:

  • działa bez podstawy prawnej,

  • przekracza dozwolone środki przymusu,

  • stosuje przemoc fizyczną lub psychiczną bez uzasadnienia,

  • działa z premedytacją na szkodę obywatela,

  • fałszuje dokumenty lub zeznania,

  • wykorzystuje swoją pozycję do prywatnych celów.

Przykłady nadużyć uprawnień:

  • bezpodstawne zatrzymanie osoby,

  • przeszukanie bez nakazu i uzasadnienia,

  • użycie siły wobec osoby, która nie stawia oporu,

  • groźby, zastraszanie, obrażanie,

  • ukrywanie dowodów lub manipulowanie nimi.

Co możesz zrobić jako obywatel?

Jeśli uważasz, że doszło do nadużycia uprawnień przez policjanta, masz prawo:

  1. Złożyć skargę do komendanta jednostki Policji.

  2. Zgłosić sprawę do prokuratury – szczególnie jeśli doszło do przemocy lub naruszenia prawa.

  3. Złożyć zawiadomienie do Rzecznika Praw Obywatelskich.

  4. Skorzystać z pomocy adwokata – w wielu przypadkach pomoc prawnika jest kluczowa dla ochrony twoich praw.

Czy policjant może ponieść konsekwencje?

Tak. Funkcjonariusz może zostać:

  • ukarany dyscyplinarnie (np. nagana, zawieszenie, wydalenie ze służby),

  • pociągnięty do odpowiedzialności karnej,

  • pozwany cywilnie za naruszenie dóbr osobistych.


Podsumowanie

Policja ma chronić obywateli i dbać o porządek publiczny – ale zgodnie z prawem. Jeśli funkcjonariusz nadużywa swoich uprawnień, nie jest bezkarny. Każdy obywatel ma prawo dochodzić sprawiedliwości i żądać odpowiedzialności od osób, które przekraczają swoje kompetencje.