W języku potocznym pojęcia odszkodowanie i zadośćuczynienie często używane są zamiennie. Tymczasem w świetle prawa oznaczają one dwie różne formy rekompensaty. Warto znać różnicę między nimi, zwłaszcza w sytuacji, gdy jesteśmy poszkodowani – czy to w wypadku komunikacyjnym, błędzie medycznym, czy innej sytuacji naruszającej nasze dobra.
Czym jest odszkodowanie?
Odszkodowanie to świadczenie pieniężne wypłacane w celu pokrycia rzeczywistej szkody majątkowej. Innymi słowy – ma na celu zrekompensowanie strat, które można wycenić w pieniądzach.
Przykłady szkód majątkowych:
-
koszty leczenia po wypadku,
-
naprawa zniszczonego mienia (np. samochodu),
-
utracone dochody w związku z czasową niezdolnością do pracy,
-
koszty rehabilitacji.
Odszkodowanie przysługuje wtedy, gdy można wykazać związek przyczynowy między szkodą a działaniem sprawcy oraz oszacować wysokość strat.
Czym jest zadośćuczynienie?
Zadośćuczynienie to świadczenie pieniężne za szkodę niemajątkową, czyli za cierpienie fizyczne lub psychiczne. Nie jest ono wyliczane na podstawie konkretnych rachunków, ale ma na celu złagodzenie skutków traumatycznych przeżyć.
Przykłady:
-
ból i cierpienie po wypadku,
-
stres i trauma związana z utratą bliskiej osoby,
-
naruszenie dóbr osobistych (np. dobrego imienia, prywatności),
-
długotrwałe leczenie, które wpływa na jakość życia.
Zadośćuczynienie ma bardziej „symboliczny” charakter – choć może być przyznane w znacznej wysokości, to nie służy pokryciu kosztów, ale ma wynagrodzić cierpienie.
Najważniejsze różnice:
| Cecha | Odszkodowanie | Zadośćuczynienie |
|---|---|---|
| Rodzaj szkody | Majątkowa | Niemajątkowa |
| Cel | Pokrycie strat finansowych | Złagodzenie cierpienia psychicznego/fizycznego |
| Wysokość świadczenia | Wyliczana na podstawie faktur, utraty dochodów | Ustalana indywidualnie, uznaniowo |
| Przykłady sytuacji | Zniszczony samochód, koszty leczenia | Trauma po wypadku, cierpienie po stracie |
Kiedy można żądać obu?
W wielu przypadkach poszkodowany ma prawo zarówno do odszkodowania, jak i zadośćuczynienia. Przykład? Osoba, która ucierpiała w wypadku drogowym, może domagać się:
-
odszkodowania za koszty leczenia i utracone dochody,
-
zadośćuczynienia za ból, cierpienie i stres.
Podsumowanie
Odszkodowanie i zadośćuczynienie to dwa różne pojęcia, choć często występują razem w ramach jednego postępowania. Znajomość różnic pomoże lepiej zrozumieć swoje prawa i skutecznie dochodzić należnych świadczeń. Jeśli masz wątpliwości, warto skorzystać z pomocy prawnika – jego doświadczenie pomoże ci w skutecznym dochodzeniu roszczeń.
Dodaj komentarz